In het Groninger Museum is nu het eerste grote museale soloproject van kunstenaar en innovator Daan Roosegaarde te zien. Presence is een nieuw, baanbrekend, interactief kunstwerk, dat hij in opdracht van het Groninger Museum ontwikkelde. Het is een groot lichtgevend landschap dat door de aanwezigheid van bezoekers van vorm en kleur verandert. De installatie daagt daarmee uit tot fysieke interactie: aanraken, voelen en bewegen maken je op een bijzondere manier bewust van je eigen aanwezigheid. Dit is de eerste keer dat Roosegaarde, onder andere bekend van Icoon Afsluitdijk en internationale projecten als Waterlicht en Smog Free Tower, als ‘buitenkunstenaar’ de binnenruimte op deze schaal verkent.
Daan Roosegaarde: “Dit project was voor mij heel spannend, want meestal maak ik werken die buiten te zien zijn. Ik wilde intimiteit, een soort verstilling creëren binnen de muren van het museum. Presence is een tentoonstelling waarin volwassenen weer even kind kunnen zijn en waar tegelijkertijd een belangrijke maatschappelijke boodschap achter schuilt. Het raakt.”
Menselijke aanwezigheid
Als vertrekpunt voor Presence nam Roosegaarde het beeld van de ecologische voetafdruk en de invloed van onze menselijke aanwezigheid op aarde: bezoekers laten sporen achter in de tentoonstelling die na verloop van tijd weer verdwijnen en plaatsmaken voor nieuwe patronen. Een andere bron van inspiratie is de landschaps- en omgevingskunst uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Ook hierin speelden het sterke besef van de kwetsbaarheid van de aarde en interactiviteit een grote rol. De interactie met Presence zorgt dat bezoekers op een symbolische manier doormaken waar het over gaat: onze impact op de wereld en onze rol daarin.
Droomlandschap
Door het specifieke gebruik van licht en de manier waarop het werk reageert op bezoekers, is het als een droomlandschap vol nieuwe en onverwachte mogelijkheden dat aanzet tot experimenteren. Voelen, aanraken en bewegen zijn essentieel om het werk te ervaren. De bezoekers ondergaan in de installatie constante perspectiefwisselingen. In de ene zaal voel je je klein, in de volgende juist heel groot. Presence gaat over de betrokkenheid met je omgeving en doet je je eigen aanwezigheid op een verrassende manier ervaren.
Daan Roosegaarde
Daan Roosegaarde (Nieuwkoop, 1979) staat bekend om zijn innovatieve ontwerpen voor de openbare ruimte, waarin social-design, kunst en (bio)technologie samenkomen. Hij typeert zijn werk als ‘techno-poetry’: een mix van technologie en creativiteit waarbij de grenzen tussen alfa- en bètawetenschappen vervagen en die volgens de kunstenaar de drijvende kracht is achter maatschappelijke veranderingen. In samenwerking met zijn team van ontwerpers, engineers en projectmanagers onderzoekt hij thema’s als de relatie tussen mens en technologie, tussen digitaal en fysiek en tussen levende en niet-levende materie. Natuurfenomenen als lichtgevende kwallen en vuurvliegjes fascineren hem en het element licht speelt vaak een grote rol in zijn werk.
Groninger Museum
Niet alleen voor Roosegaarde, maar ook voor het Groninger Museum is Presence een grensverleggend project, waarbij bezoekers daadwerkelijk invloed hebben op hoe de installatie eruit ziet. Het experimenteert met kunst en design en geeft aanleiding tot herdefiniëring van het begrip ‘tentoonstelling’. De toeschouwer verandert in een maker en de maker wordt onderdeel van de installatie zelf, om vervolgens weer door anderen bekeken te worden. Deze innovatieve, hybride expositie bouwt zo ook voort op het beleid van het Groninger Museum dat zich richt op het grensgebied van kunst, design, mode en technologie.
Curatoren: Sue-an van der Zijpp en Mark Wilson.
Publicaties
Onlangs verscheen de eerste monografie van de kunstenaar, getiteld Daan Roosegaarde, met bijdragen van Nico Daswani van World Economic Forum, Fumio Nanjo van Mori Art Museum Tokyo, Carol Becker van Columbia University New York, en Daan Roosegaarde. Het Engelstalige boek is uitgebracht door de gerenommeerde kunstboekenuitgever Phaidon. De Nederlandstalige versie verscheen bij Lecturis. Daarnaast schreef conservator Sue-an van der Zijpp een toelichting op de tentoonstelling. Deze tekst is gratis verkrijgbaar in het museum en via groningermuseum.nl/presence.
Daan Roosegaarde – Presence is tot en met 12 januari 2020 te zien in het Groninger Museum.
Hoofdpartner: BankGiro Loterij
Met dank aan: het team van Studio Roosegaarde
Met medewerking van: Forbo Flooring