Weinig mensen weten dat in Groningen één van de grootste tentoonstellingen van Vincent van Gogh te zien is geweest. Het Groninger Museum vertelt met de expositie Hoe Van Gogh naar Groningen kwam het verhaal van eigenzinnige Groningers en ondernemende studenten, die vanaf 1896 de moderne kunst naar het Noorden haalden. Niet alleen is er werk van Van Gogh te zien, maar ook van Jan Toorop, Johan Thorn Prikker, Theo van Hoytema, Henri de Toulouse-Lautrec en vele anderen. De grote wintertentoonstelling is nu te zien in het Groninger Museum.
‘Wie had ooit zooiets gezien!’
De stad Groningen was eind negentiende eeuw een sprankelende plek, vol nieuwe gebouwen en nieuwe ideeën. Reizigers konden voor het eerst met de trein naar Groningen en op een nieuw hoofdstation uitstappen, de bevolking groeide, de stad breidde uit, de Stadsschouwburg werd gebouwd en het Groninger Museum voor Oudheden ontstond. Om ook de kunstwereld flink op te schudden, organiseerden in 1896 en 1897 zes studenten van de Rijksuniversiteit Groningen – waaronder de later wereldberoemde historicus Johan Huizinga – acht opzienbarende tentoonstellingen in het Groninger Museum. Het bleek een sleutelmoment voor de ontwikkeling van de moderne kunst.
Vernieuwingsdrang
In Hoe Van Gogh naar Groningen kwam barst het van de personages die vol durf en experiment de tijdgeest en cultuur veranderden. Zo wordt in de tentoonstelling – net als in 1896 – werk getoond van Jan Toorop, Belgische symbolisten en Franse prentkunstenaars, waaronder Henri de Toulouse-Lautrec: allemaal vernieuwers binnen de bestaande kunstorde.
Ook Johanna van Gogh-Bonger was een kernfiguur: de 128 werken van Van Gogh die in Groningen werden tentoongesteld kwamen hoofdzakelijk uit haar collectie.
Invloedrijke Groningse hoogleraren, zoals Gerard Heymans, begonnen daarna op advies van ‘kunstpaus’ H.P. Bremmer kunst van Van Gogh te verzamelen. Docenten van kunstacademie Minerva zagen tenslotte het belang van Van Gogh en gaven het door aan kunstenaars van De Ploeg. Het bleek een essentiële impuls voor het kleurrijke De Ploeg-palet.
Het fin de siècle in Groningen was, kortom, een spannende en bepalende tijd waarin veel gebeurde, wat van Hoe Van Gogh naar Groningen kwam een must see maakt voor iedereen die van de geschiedenis van de moderne kunst houdt.
Boek Hoe Van Gogh naar Groningen kwam
Bij de tentoonstelling verschijnt het gelijknamige boek Hoe Van Gogh naar Groningen kwam. De verdiepende publicatie, uitgegeven door WBooks, onder redactie van Mariëtta Jansen, Belle de Rode en Anneke de Vries, is verkrijgbaar bij de winkel in het Groninger Museum en boekhandels in Nederland.
Samenwerking Academie Minerva
Academie Minerva en het Groninger Museum zoeken rond Hoe Van Gogh naar Groningen kwam de samenwerking op. In de tentoonstelling is te zien hoe onderwijs en kunst verbonden zijn en generatie op generatie geïnspireerd raakt door kunst in het museum. Ook is de laatste zaal ingericht met werk van recent afgestudeerde studenten van Academie Minerva. De huidige locatie van Academie Minerva aan de Praediniussingel in Groningen was zo’n 130 jaar geleden het net geopende Groninger Museum. Nú organiseren studenten van Minerva aan de Praediniussingel er opnieuw een tentoonstelling.
Luistercoupé: teaser van audiotour
In de stationshal van Groningen staat tot 1 mei 2025 een Van Gogh luistercoupé, waar reizigers een teaser van de audiotour Hoe Van Gogh naar Groningen kwam kunnen beluisteren. De audiotour vertelt over de historische kunsttransporten via het spoor naar Groningen in 1896. Het station en NS spelen een centrale rol in de tentoonstelling. Voor wie meer wil horen, is de volledige audiotour beschikbaar in het museum.
Hoe Van Gogh naar Groningen kwam is t/m 5 mei 2025 te bekijken in het Groninger Museum. Zelfportret van Van Gogh zien? Dat kan tot 3 februari 2025. Tickets voor de tentoonstelling zijn verkrijgbaar via de ticketshop.
Noot voor de redactie, niet ter publicatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling Communicatie, PR en Marketing:
pr@groningermuseum.nl - 050 3666510