Maak kennis met Aletta Jacobs, geportretteerd door Isaac Israëls, reis door het expressionisme van de Groninger kunstenaars van De Ploeg en laat je verrassen door opvallende wisselende presentaties. In de Schatkamer straalt de grote collectie Gronings zilver je tegemoet, met als blikvanger een miniatuur van de Martinitoren. In de Meesterwerkenzaal worden schilderijen uit de 17e eeuw getoond. Natuurlijk ontbreken ook de Groningse geschiedenis en cultuur niet. De laatste zalen zijn gewijd aan (inter)nationale moderne kunst, mode en design.
Wisselende presentaties
Schoonheid en Verzet
Queerness is meer dan alleen een begrip, het is een manier van bestaan. Het omarmt verschillen en bemoedigt experimenteren in ‘anders’ zijn. Anders zijn dan de traditionele ideeën over gender, seksualiteit of identiteit. Vrij van hokjes en van regels.
Anders zijn in de historische context van de Westerse wereld verwijst naar niet-wit, niet-heteroseksueel en/of niet-Westers zijn. Discriminatie tegen deze mensen en gemeenschappen komt nog steeds vaak voor.
In deze zaal zijn kunstenaars aan het woord die queerness benadrukken en erkennen. Het Groninger Museum heeft The Pink Cube, een queer kunstgeschiedenis organisatie uit Groningen, gevraagd om op twee kunstwerken te reflecteren.
De kunstwerken in deze zaal experimenteren met gender en seksualiteit op verschillende manieren. Meerdere kunstenaars gebruiken bijvoorbeeld make-up en kleding om met mannelijk- en vrouwelijkheid te spelen. Het gebrek aan herkenbare kenmerken, zoals gezichten, geeft ruimte aan je eigen invulling van identiteit.
Uiteindelijk biedt queerness bewegingsvrijheid zonder beperkingen. Zelfs als je jezelf niet identificeert als queer of er niet helemaal vertrouwd mee bent, gaat queerness om de schoonheid van het bestaan.
Het Groninger Museum is trots om een onderdeel te zijn van de IHLIA Queer Geschiedenismaand 2025.
Hussein Chalayan
Mode is meer dan mooie kleding. Het is niet slechts stof in de vorm van een jurk, broek, blouse of een stijlvolle collectie op de catwalk. Mode is ook een drager van ideeën. Zeker voor ontwerpers als Hussein Chalayan, van wie in deze zaal werk te zien is. Chalayan staat erom bekend de catwalk om te toveren tot een podium voor politieke statements en uitgesproken meningen over maatschappelijke thema’s.
Zo gaat zijn collectie ‘Panoramic’ over hoe taal zelfexpressie kan beperken en hinderen. De ontwerpen laten dat zien aan de hand van hun anonieme karakter en de manier waarop ze de bewegingsvrijheid aantasten. Zoals taal identiteit kan begrenzen door een gebrek aan de juiste woorden, beperkt Chalayan het lichaam. ‘Manifest Destiny’ is een kritische reflectie op drukkende westerse schoonheidsidealen in de mode. In deze ontwerpen is het lichaam bevrijd van beperkende idealen, gesymboliseerd door de weggesneden stof, doordat het niet meer door kleding wordt verhuld. Chalayans collectie ‘Before Minus Now’ gaat over de overeenkomsten en verschillen tussen technologie en natuur, waarbij hij de vorm van de jurken baseerde op erosie in de bergen.
Chalayan laat zien dat mode zich kan uitspreken over belangrijke maatschappelijke vraagstukken. Mode is dus niet alleen iets wat je draagt, maar ook iets waarmee je je identiteit kan uitdragen.
In deze zaal zijn de ontwerpen van Hussein Chalayan gecombineerd met ander werk uit de collectie van het Groninger Museum. De ontwerpen gaan een dialoog aan met de vazen van Mieke Blits en de portretten van Anuschka Blommers & Niels Schumm, onder andere over de terugkerende thema’s van identiteit, anonimiteit en schoonheidsidealen.
If You Know Who She Is, It's Time For Botox - Joana Schneider
De Polly Pocket was populair speelgoed voor kinderen uit de jaren 1990. Menig kind speelde met de minivrouw in een poederdoos. Dit gendergebaseerd speelgoed is onderdeel van een diepgeworteld idee over schoonheid en jeugdigheid. Joana Schneider liet zich voor deze installatie inspireren door een meme. Schneider’s Instagram algoritme liet haar een plaatje zien van Polly, met daarbij de tekst: ‘If you know who she is, it’s time for Botox’/‘Als je weet wie zij is, is het tijd voor Botox.’ Schneider vergrootte de kleertjes uit tot menselijke proporties. Net als in de installatie Otherworldly gebruikte ze afgedankte visserstouwen als basis. Eerder toonde ze dit materiaal in al zijn ruwheid, maar voor de Polly pocket serie omwikkelde ze ze met glimmende roze, paarse of blauwe garens. Van die omwikkelde touwen imiteerde ze de kleding, meubels en wandkleden uit Polly’s leefwereld. Het resultaat lijkt op iets dat uit een 3D-printer kan rollen: laagje voor laagje opgebouwd. Dit werk met de cynische titel zet aan tot een gesprek over het lichaam, gender, de perceptie en de invloed van plastische chirurgie onder jongvolwassenen, waar dit speelgoed een mogelijke rol heeft gespeeld. Deze serie duidt ook op de esthetische ervaring tussen de digitale en offline leefwereld. Het is voor het eerst dat het museum sinds de aankoop in 2023 dit werk toont. Het kunstwerk kon met een genereuze bijdrage van het Mondriaan Fonds worden aangekocht.
Behalve If you know who she is, it’s time for Botox is in Ovaal West de installatie Otherworldly van Joana Schneider te zien.